هر کسی ممکن است فراموش کند کودکش را در ماشین داغ جا بگذارد

هیچ پدر و مادری فکر نمی‌کند که ممکن است فرزندش را در خودرویی داغ فراموش کند، اما حقیقت تلخ این است که چنین اتفاقی می‌تواند برای هر کسی بیفتد.

از سال ۱۹۹۸ تاکنون، حدود ۱۰۲۴ کودک در خودروهای داغ جان خود را از دست داده‌اند، و بیش از نیمی از آن‌ها به طور ناخواسته توسط مراقب‌شان جا گذاشته شده‌اند (بر اساس داده‌های NoHeatStroke.org). فقط در سال ۲۰۲۵ تا این لحظه ۱۴ کودک در آمریکا در اثر ماندن در خودرو داغ فوت کرده‌اند که ۸ مورد آن در ماه ژوئن رخ داده است.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد فشارهای روزمره‌ای که والدین با آن مواجه هستند، می‌تواند احتمال این lapses حافظه‌ای را افزایش دهد. دکتر دیوید دایموند، استاد روانشناسی دانشگاه فلوریدای جنوبی و متخصص علوم اعصاب شناختی، می‌گوید این موضوع به فراموشکاری یا بی‌مسئولیتی ربط ندارد، بلکه ناشی از ضعف حافظه کاری (working memory) است.

دایموند می‌گوید:
«واکنش معمول این است که فقط والدین بد یا بی‌توجه بچه‌ها را در ماشین جا می‌گذارند، اما این موضوع کاملاً به شرایط بستگی دارد. برای هر کسی ممکن است پیش بیاید.»

در تابستان، بسیاری از خانواده‌ها به دلیل تعطیلات یا تغییر در برنامه‌های روزانه، روال زندگی‌شان تغییر می‌کند. دایموند می‌گوید همین تغییرات می‌توانند نقش زیادی در این حوادث داشته باشند.

جنت فنل، بنیان‌گذار سازمان «ایمنی کودکان و خودرو» می‌گوید:
«بدترین کاری که هر والد یا مراقبی می‌تواند انجام دهد، این است که تصور کند چنین اتفاقی هرگز برای خودش یا خانواده‌اش نمی‌افتد.»

بر اساس داده‌های NoHeatStroke.org، این حوادث در بازه‌ی سنی وسیعی رخ داده‌اند، از نوزادان ۵ روزه تا نوجوانان ۱۴ ساله. این مرگ‌ها فقط مختص تابستان نیستند؛ در ماه‌هایی مثل فوریه و نوامبر هم گزارش شده‌اند.

سازمان ایمنی کودکان و خودرو در برگه اطلاعاتی خود تأکید دارد افرادی که مرتکب این اشتباه شده‌اند، از گروه‌های مختلفی بوده‌اند: معلمان، پرستاران، افسران پلیس، افسران نظامی، کشیش‌ها، مددکاران اجتماعی، دندان‌پزشکان و حتی دانشمندان هوافضا. این تراژدی‌ها می‌توانند برای هر کسی، صرف نظر از تحصیلات یا وضعیت اجتماعی‌اش رخ دهند.

وقتی حافظه‌ی کاری از کار می‌افتد

دایموند می‌گوید این اشتباهات ناشی از تداخل بین دو نوع حافظه کاری هستند:

• حافظه آینده‌نگر که به ما یادآوری می‌کند در آینده کاری انجام دهیم (مثلاً بچه را به مهد ببریم)،
• و حافظه معنایی که به ما اجازه می‌دهد بدون فکر کردن زیاد، مسیری آشنا را طی کنیم (مثلاً از محل کار به خانه).

وقتی استرس، خستگی یا تغییر در روال روزانه باعث می‌شود حافظه آینده‌نگر از کار بیفتد، ممکن است والدین فراموش کنند کودک در ماشین است و حتی مغزشان تصویری نادرست بسازد که انگار کودک در مهد است.

دایموند می‌گوید:
«سیستم مغزی عادت‌ساز خیلی مفید است، اما همین سیستم می‌تواند حافظه‌های مهم دیگر را سرکوب کند.

منبع خبر