گاز طبیعی مایع‌شده کانادا؛ سوختی سبز برای گذار یا توهمی زیست‌محیطی؟

به گزارش «کندین پرس»، نخستین محموله‌های گاز طبیعی مایع‌شده (LNG) کانادا به‌زودی به سواحل آسیا خواهند رسید؛ رویدادی که برخی آن را گامی مثبت در کاهش جهانی آلاینده‌ها می‌دانند و برخی دیگر با دیده تردید به آن می‌نگرند.

«انرژی پاک‌تر برای جهان»

«استاسیا وست»، رئیس شرکت شل کانادا، در یک مصاحبه در رویداد جهانی انرژی در کلگری گفت:
«زمانی که به LNG فکر می‌کنم، به انرژی پاک‌تر در سراسر دنیا فکر می‌کنم.»

شرکت شل به همراه چهار شرکت آسیایی در پروژه «LNG کانادا» در کیتیماتِ بریتیش‌کلمبیا همکاری دارد؛ نخستین پروژه صادرات گاز کانادا که با سرد کردن گاز طبیعی به حالت مایع و ارسال آن از طریق نفتکش‌های ویژه، گاز را به آن سوی اقیانوس آرام می‌فرستد. در کنار این پروژه، چند طرح مشابه دیگر نیز در سواحل بریتیش‌کلمبیا در دست ساخت یا در مرحله برنامه‌ریزی قرار دارند.

«کاهش آلاینده‌های جهانی» از دیدگاه نخست‌وزیر آلبرتا

«دنیل اسمیت»، نخست‌وزیر آلبرتا، در این نمایشگاه انرژی اعلام کرد که صادرات نفت و گاز کانادا می‌تواند «پادزهری» برای تنش‌های ژئوپولتیک امروز باشد و در عین حال به کاهش آلاینده‌های جهانی کمک کند.

او گفت:
«با صادرات بیشتر گاز طبیعی می‌توانیم به کشورهای دیگر در جایگزینی سوخت‌های آلاینده‌تر مانند زغال‌سنگ کمک کنیم.»

اسمیت به مطالعه اخیر «مؤسسه فریزر» اشاره کرد که طبق آن، در صورتی که کانادا تولید گاز خود را دو برابر کند و این گاز را به آسیا صادر کرده و جایگزین زغال‌سنگ کند، می‌تواند سالانه تا ۶۳۰ میلیون تن از آلاینده‌های جهانی را کاهش دهد؛ رقمی معادل ۹۰ درصد کل آلاینده‌های سالانه کانادا.

تردید کارشناسان

با این حال برخی کارشناسان معتقدند واقعیت پیچیده‌تر از این حرف‌هاست.
«کنت فلووز»، استاد دانشگاه کلگری، گفت:
«آیا تمام صادرات گاز ما جای زغال‌سنگ را می‌گیرد؟ قطعاً نه. بخشی از آن این کار را می‌کند، اما تعیین دقیق میزان آن دشوار است.»

او افزود:
بسیار محتمل است که گاز کانادا به جای زغال‌سنگ، جایگزین گاز وارداتی از روسیه، آسیای میانه و خاورمیانه شود و در نتیجه، تأثیر خاصی بر کاهش آلاینده‌ها نداشته باشد. در برخی موارد، به دلیل مصرف انرژی بیشتر برای مایع‌سازی و حمل LNG، حتی میزان آلایندگی می‌تواند بیشتر هم باشد.

چین و هند؛ دو مصرف‌کننده بزرگ

در چین، به گفته فلووز، تقاضا برای همه نوع انرژی وجود دارد و احتمال این که LNG جایگزین زغال‌سنگ شود، چندان بالا نیست؛ بلکه به سبد مصرف انرژی افزوده خواهد شد.

از سوی دیگر، «مایکل سامباسیوام»، تحلیلگر ارشد سازمان «سرمایه‌گذاری برای انطباق با توافق پاریس»، گفت:
«در کشورهایی مانند هند، گاز طبیعی وارداتی از کانادا، حتی در ارزان‌ترین حالت، چندین برابر گران‌تر از زغال‌سنگ داخلی است و برای کنار گذاشتن زغال‌سنگ، به یارانه‌های سنگین و زیرساخت‌های گران‌قیمت برای واردات و استفاده از LNG نیاز است.»

او افزود:
حتی اگر کاهش آلاینده‌ای هم رخ دهد، مشخص نیست چه کشوری یا چه شرکتی می‌تواند ادعای مالکیت این کاهش را داشته باشد؛ چون هر دو طرف ماجرا می‌خواهند این عدد را به نام خود ثبت کنند و این در سیاست اقلیمی قابل پذیرش نیست.

رقابت با انرژی‌های تجدیدپذیر

سامباسیوام همچنین گفت:
در عمل، LNG در حال رقابت مستقیم با انرژی‌های تجدیدپذیر است و نه زغال‌سنگ. اگر قرار است سرمایه‌گذاری صورت گیرد، بهتر است مستقیماً به سمت انرژی‌های پاک برود.

مشکل متان و نشتی

«دویانی سینگ»، پژوهشگر سازمان «استند.ارث» و نامزد سابق حزب سبز در انتخابات استانی بریتیش‌کلمبیا، هم هشدار داد که ادعاهای سبز بودن LNG را نباید بدون در نظر گرفتن تأثیرات تولید، مایع‌سازی و انتقال آن پذیرفت.

به گفته او، متان که بخش اصلی گاز طبیعی است، در بازه ۲۰ ساله، ۸۰ برابر دی‌اکسید کربن قدرت آلایندگی دارد و میزان نشتی این گاز از تأسیسات و خطوط لوله همواره محل بحث بوده است.

او گفت:
«آیا واقعاً نشتی‌ها را در تمام مسیر انتقال محاسبه کرده‌ایم؟ آیا میزان واقعی آلاینده‌های متان در بریتیش‌کلمبیا و کانادا به درستی گزارش می‌شود؟»

به باور او، بحث «سوخت‌های گذار» در بحران اقلیمی امروز دیگر بی‌معناست:
«زمان سوخت‌های گذار بیش از یک دهه پیش به پایان رسید. امروز باید واقع‌بین بود. ما در میانه بحران اقلیمی هستیم.»

منبع خبر